Eerder gaf operationeel directeur Grip op Inhuur Jan van Helden zijn visie op “de zzp-discussie”. Hierin betoogde hij dat het niet (meer) moet gaan over contractvormen, maar over goed geregeld werk voor iedereen. Daarom keek hij reikhalzend uit naar het nieuwe wetsvoorstel (VBAR) over zelfstandigen. Zijn conclusie: de heilige graal is nog steeds niet gevonden.
Op woensdag 4 oktober presenteerde minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) haar concept-wetsvoorstel, waarmee ze de regels voor het werken met werknemers en zelfstandigen wil verduidelijken. Hierdoor moeten werkenden en werkgevers sneller weten of een opdracht door een zelfstandige gedaan mag worden of niet. Deze opvolger van de Wet DBA heet Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (Wet VBAR).
De concept-wet is om twee redenen een gemiste kans:
- Het wetsvoorstel gaat vooral in op de classificering van de contractvorm (zzp'er of werknemer) en niet op de balans tussen de fiscale en arbeidsrechtelijke consequenties die de contractvormen hebben ten opzichte van elkaar;
- De beloofde duidelijkheid is ver te zoeken.
Let wel; de doelstellingen van het wetsvoorstel (meer duidelijkheid, zekerheid en een gelijker speelveld) snijden hout. Ook de aanpak van schijnzelfstandigheid is (wederom) een nobel streven. Echter, doordat het wetsvoorstel (slechts) ingaat op het onderscheid tussen de verschillende contractvormen met een evenwichtige weging, kan de persoonlijke fiscale en arbeidsrechtelijke impact door de uitkomst van deze weging groot zijn. Dit werkt in de hand dat een van de twee - de werknemer óf de zzp'er - zich benadeeld voelt, doordat de weging anders uitpakt dan beoogt, met bijbehorende impact. Belangenbehartigers van zzp’ers komen dan ook met ferme uitspraken:
- “De wet biedt geen extra duidelijkheid vooraf en raakt zelfstandig ondernemers rechtstreeks in hun bestaansrecht”
- "Volkomen onnodig en niet goed voor de arbeidsmarkt” Volgens Drijvers leidt dit weer tot een “bloedbad”, waarbij ze verwijst naar toenmalige problemen bij invoering van de Wet DBA.
- "Dit is geen problemen oplossen, maar problemen creëren"
- VVD steunt de zzp-wet niet: “Als een kwart van de zzp’ers de zorg uitgaat, leidt dat tot grote problemen”
Afgaande op de vele heftige reacties op de internetconsultatie, voelt vooral de zzp’er zich benadeeld, doordat deze beperkt wordt in het zelfstandig ondernemerschap. Ook dit wetsvoorstel werkt polarisatie in de hand. Het drijft een wig tussen werkgevers/opdrachtgevers, zzp’ers en werknemers.
De overheid geeft aan dat dit wetsvoorstel “onderdeel is van het in april gepresenteerde arbeidsmarktpakket met samenhangende maatregelen voor meer zekerheid voor werkenden en meer wendbaarheid voor ondernemers”. Er is dus hoop dat minister Van Gennip de kritiek op het wetsvoorstel niet geheel naast zich neer zal leggen. Ze zal daarnaast naar een betere balans zoeken, zodat de echte ondernemer niet onevenredig hard geraakt wordt.
Yacht zet alvast stappen in de goede richting. Stappen die gericht zijn op het vormgeven van goed geregeld werk voor alle werkenden, ongeacht de contractvorm. Daarin denken we mee met onze opdrachtgevers, waarbij we hen helpen een betere werkgever te zijn voor hun eigen medewerkers en een betere opdrachtgever voor de bij hen werkzame zzp’ers. Vanuit onze rol als intermediair hebben we uiteraard ook verwachtingen van onze partner-leveranciers. Bijvoorbeeld dat zij zich gedragen als goed werkgever richting medewerkers die zij via ons ter beschikking stellen.
Goed geregeld voor werknemer en werkgever
Werkgevers zien dat verandering nodig is om talent te blijven boeien en binden. Wij adviseren hen om goed te bedenken welke services ze hun werknemers rondom werk kunnen en willen bieden. Denk aan een goede (gepersonaliseerde) pensioenregeling, doorgroeimogelijkheden, vitaliteit, opleidingen en uitrusting voor thuiswerken. We helpen hen met drie mogelijke aanvliegroutes om hun werkgeversrol beter vorm te geven:
- Groots: dit zijn services die niet mogelijk zijn binnen de bestaande (cao-)afspraken. Grote veranderingen dienen daarom mogelijk afgestemd te worden met cao-partijen: VNG en vakbonden. Dit vergt volharding en lobby.
- Vernieuwend: er zijn scenario’s die praktischer van aard zijn en makkelijker te realiseren binnen de reeds bestaande cao. Het “beter” aanbieden van deze services en ze onder de aandacht brengen, maakt het gebruik ervan toegankelijker.
- Pragmatisch: daarnaast is creativiteit een mogelijkheid om services te bieden. Door bijvoorbeeld gebruik te maken van ruimte op zaken die niet beschreven zijn in de cao (bijvoorbeeld zoals de bonus die onze medewerkers krijgen als zij een vaste aanstelling bij een klant hebben vervuld).
Alvorens een keuze te maken hoe invulling te geven aan “vernieuwende arbeidsvoorwaarden”, moeten we de doelstelling helder krijgen. Wat wil de organisatie bereiken en wat bepaalt het succes? Is dat medewerkers aantrekken, behouden of profilering als goed werkgever? Of nog een ander doel? Afhankelijk van het ambitieniveau en de doelstelling moeten organisaties hier een keuze in maken. Daarna gaan we aan de slag met thema’s als organisatiecultuur, persoonlijk leiderschap, opleiding & ontwikkeling en duurzame inzetbaarheid. Verrassend genoeg is al heel veel mogelijk wat niet bekend is of niet op het netvlies staat bij werknemers. Denk hierbij aan bestaande opleidingsmogelijkheden, uitnutten van cafetariaregelingen en inzet van vrijwilligersdagen. Het goed regelen van wat al geregeld is, zogezegd!
Goed geregeld voor zzp’er en opdrachtgever
Zzp’ers zien met hun keuze voor zelfstandigheid af van zulke werknemersvoordelen. Toch is het belangrijk én mogelijk om ook deze onmisbare doelgroep te ontzorgen. Zo zijn Yacht Inhouse Services (YIS) en Yacht Externen Management (YEM) vanuit goed opdrachtgeverschap voor onze Broker/MSP-opdrachtgevers een pilot gestart met verzekeraar Alicia. De verantwoordelijkheid om wel of niet te verzekeren ligt uiteraard bij de zzp'er zelf. Wij faciliteren de laagdrempelige maatwerkverzekeringen. Zo is het mogelijk om een AOV af te sluiten voor de duur van een opdracht.
Doel is om de pilot uiteindelijk om te zetten naar een standaard dienstverlening, waarbij we door gebruik te maken van het zzp-collectief de voorwaarden nog aantrekkelijker kunnen maken. We bieden deze service aan zonder winstoogmerk, zodat de uitvoering past bij onze intentie om de beste opdrachtgever voor zzp’ers te zijn. Na de introductie van verzekeringen via Alicia gaan we aan de slag met het faciliteren van andere diensten (factoring en vitaliteit staan hierbij bovenaan ons lijstje) die bijdragen aan goed geregeld werk voor zelfstandig ondernemers. Dit alles uiteraard afgestemd op hun behoeften.
Op naar goed geregeld werk voor iedereen!
Lees ook het voorgaande artikel van Jan van Helden, waarin hij zijn visie geeft op de "zzp-discussie".
