Samen kijken naar de maatschappij - in gedachten
Ik ben me er bewust van dat er een grote kans is dat het niet mogelijk is om een prettige samenleving voor iedereen te maken. Het gaat daar voor mij ook niet om, het gaat erom te streven naar een dergelijke samenleving. Ik nodig je uit om het volgende gedachte experiment uit te voeren, wat bedacht is door John Rawls. Deze gaat over het inbeelden van een zo rechtvaardig mogelijke samenleving. Het experiment gaat zo:
Bedenk je de wereld als een leeg canvas en richt de verhoudingen tussen mensen opnieuw in. Dit mag je helemaal zelf bedenken; er is één belangrijke spelregel: je weet niet van tevoren welke positie je zal hebben in de samenleving. Je kan dus ‘geboren’ worden als miljonair, of als schoonmaker. Hoe zou je deze samenleving zo inrichten dat je een zo prettig mogelijk leven zal leiden, ongeacht waar je terecht zal komen?
Dit gedachte experiment dwingt je om na te denken over een samenleving waarin het prettig leven is voor iedereen en zorgt ervoor dat je jouw eigen ‘Grote Plaatje’ vormt. Probeer een paar rollen in de samenleving te bedenken en bedenk wat die rollen nodig hebben om een gelukkig en duurzaam leven te leiden. Dit principe heet de ‘sluier van onwetendheid’, waarbij je keuzes maakt voor een prettig leven van achter een gordijn waarachter je niet kan zien hoe je terechtkomt in de wereld. Dit zorgt ervoor dat je onpartijdige principes moet opstellen, die je daarna kan gebruiken in het echte leven.
Trek het beeld breed
Wat ik bedoel met dit ‘Grote Plaatje’ is dat er gestreefd zou moeten worden naar een prettige samenleving voor iedereen. Ik ben me er bewust van dat dit een persoonlijk ideaalbeeld is, waarbij mijn persoonlijke waarden als inclusiviteit, duurzaamheid en rechten van de mens achter zitten. Dit is echter niet een betekenis die voor iedereen geldt, het kan natuurlijk ook zijn dat voor iemand ‘Het Grote Plaatje’ is dat hij/zij/diens team/diens organisatie goed presteert. Of dat ‘Het Grote Plaatje’ vooral te maken heeft met een stabiel leven creëren voor diens familie. Er is eigenlijk geen goed of fout, als je een “Groot Plaatje” hebt, dan is dat waarschijnlijk een manifestatie van jouw waarden, die niet inherent goed of fout kunnen zijn. Ondanks eventuele andere invullingen van ‘Het Grote Plaatje’ die niet goed of fout kunnen zijn, beargumenteer ik de mijne. Het doel van mijn invulling is dat het andere invullingen niet in de weg staat: het hele punt ervan is dat iedereen diens doelen kan behalen en dat dat zou moeten kunnen zonder dat iemand anders diens doelen niet kan behalen. Daarom is dit ‘Het Grote Plaatje’ in deze column reeks.
De klaprozen van Monet
Het werkt voor mij trouwens erg goed om naar dit ‘Grote Plaatje’ te kijken alsof het een schilderij is van Monet. Je moet van een afstand ernaar kunnen kijken, anders zie je de scène niet meer. Als je op iedere penseelstreek gaat inzoomen zie je alleen maar de details, maar als je van een afstand kijkt zie je opeens de klaprozen. Je weet natuurlijk wel in je achterhoofd dat er imperfecties zijn in het schilderij, maar we streven ernaar om deze imperfecties weg te poetsen. In de andere columns daag ik jouw als lezer uit om na te denken hoe we met zijn allen dat schilderij kunnen maken, wat ik ‘Het Grote Plaatje’ noem. Probeer daarnaast dit experiment te doen door de bril van data. Hoe zou jíj willen dat er wordt omgegaan met data? Wat voor principes zou je opstellen voor het delen van gegevens?
Ook de volgende stap in je carrière willen zetten?Meld je aan voor de data science traineeship
